قانون بیمه بیکاری

برای دانلود فایل قانون بیمه بیکاری اینجا را کلیک کنید.

ماده۱- کلیه مشمولین قانون تامین اجتماعی که تابع قوانین کار و کار کشاورزی هستند مشمول مقررات این قانون می باشند.

تبصره- گروه های زیر از شمول مقررات این قانون مستثنی هستند :

  1. بازنشستگان و ازکارافتادگان کلی.
  2. صاحبان حرف و مشاغل ازاد و بیمه شدگان اختیاری.
  3. اتباع خارجی.

ماده۲- بیکار از نظر این قانون بیمه شده ای است که بدون میل و اراده بیکار شده  و اماده کار باشد.

تبصره۱- بیمه شدگانی که به علت تغییرات ساختار اقتصادی واحد مربوطه به تشخیص وزارتخانه ذیربط و تایید شورای عالی کار بیکار موقت شناخته شوند نیز مشمول مقررات این قانون خواهند بود.

تبصره۲- بیمه شدگانی که به علت بروز حوادث قهریه و غیر مترقبه از قبیل سیل،زلزله،جنگ،اتش سوزی  و… بیکار می شوند با معرفی واحد کار و امور اجتماعی محل از مقرری بیمه بیکاری استفاده خواهند کرد.

ماده۳-  بیمه بیکاری بعنوان یکی از حمایت های تامین اجتماعی است و سازمان تامین اجتماعی مکلف است با دریافت حق بیمه مقرر، به بیمه شدگانی که طبق مقررات این قانون بیکار می شوند مقرری بیمه بیکاری پرداخت نماید.

ماده۴- بیمه شده بیکار با معرفی  کتبی واحد کار و امور اجتماعی محل از مزایای این قانون منتفع خواهد شد.

تبصره- بیکاران مشمول این قانون کلیه حقوق و مزایا و خسارات مربوطه (موضوع قانون کار) را دریافت خواهند کرد.

ماده۵- حق بیمه بیکاری به میزان (۳%) مزد بیمه شده می باشدکه کلا توسط کارفرما تامین و پرداخت خواهدشد.

ماده۶- بیمه شدگان بیکار در صورت احراز شرایط زیر استحقاق دریافت مقرری بیمه بیکاری را خواهند داشت:

الف) بیمه شده قبل از بیکار شدن حداقل(۶) ماه سابقه پرداخت بیمه را داشته باشد.مشمولین تبصره(۲) ماده(۲) این قانون از شمول این بند مستثنی می باشد.

ب ) بیمه شده مکلف است ظرف (۳۰) روز از تاریخ بیکاری با اعلام مراتب بیکاری به واحد های کار و امور اجتماعی امادگی خود را برای اشتغال به کار تخصصی و یا مشابه ان اطلاع دهد. مراجعه پس از سی روز با عذر موجه و با تشخیص هیات حل اختلاف تا سه ماه امکان پذیر خواهد بود.

ج ) بیمه شده بیکار مکلف است در دوره های کاراموزی و سواداموزی که توسط واحد کار و امور اجتماعی و نهضت سواداموزی و یا سایرواحد های ذیربط با تایید وزارت کار و امور اجتماعی تعیین می شود شرکت نموده و هر دو ماه یکبار گواهی لازم در این مورد را به شعب تامین اجتماعی تسلیم نماید.

تبصره۱- کارگرانی که در زمان دریافت مقرری بیمه بیکاری به شغل یا مشاغلی گمارده می شوند که میزان حقوق و مزایای ان از مقرری بیمه بیکاری متعلقه کمتر باشد مابه التفاوت دریافتی بیمه شده از حساب صندوق بیمه بیکاری پرداخت خواهد شد.

تبصره۲- مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری جز سوابق پرداخت حق بیمه ، بیمه شده از نظر بازنشستگی ، ازکارافتادگی و فوت محسوب خواهد شد.

ماده۷- مدت پرداخت مقرری بیمه بیکاری و میزان ان به شرح زیر است :

الف ) جمع مدت پرداخت مقرری از زمان برخورداری از مزایای بیمه بیکاری اعم از دوره اجرای ازمایشی و یا دائمی ان برای مجردین حداکثر (۳۶) ماه و برای متاهلین یا متکلفین حداکثر (۵۰) ماه بر اساس سابقه کلی پرداخت حق بیمه و به شرح جدول ذیل می باشد :

سابقه پرداخت حق بیمه حداکثر مدت استفاده از مقرری جمعا با احتساب دوره های قبلی

——————————————

برای مجردین برای متاهلین یا متکلفین

——————————————

از(۶)ماه لغایت(۲۴)ماه (۶)ماه (۱۲)ماه

از(۲۵)ماه لغایت(۱۲۰)ماه (۱۲)ماه (۱۸)ماه

از(۱۲۱)ماه لغایت(۱۸۰)ماه (۱۸)ماه (۲۶)ماه

از(۱۸۱)ماه لغایت(۲۴۰)ماه (۲۶)ماه (۳۶)ماه

از(۲۴۱)ماه به بالا (۳۶)ماه (۵۰)ماه

——————————————

تبصره- افراد مسن مشمول این قانون که دارای ۵۵ سال سن وبیشتر میباشند مادامی که مشغول به کار نشده اند می توانند تا رسیدن به سن بازنشستگی تحت پوشش بیمه بیکاری باقی بمانند.

ب ) میزان مقرری روزانه بیمه شده بیکار معادل (۵۵%) متوسط مزد یا حقوق و یا کارمزد روزانه بیمه شده می باشد. به مقرری افراد متاهل یا متکفل ، تاحداکثر (۴) نفر از افراد تحت تکفل به ازا هر یک از انها به میزان (۱۰%) حداقل دستمزد افزوده خواهد شد. در هر حال مجموع دریافتی مقرری بگیر نباید از حداقل دستمزد، کمتر و از (۸۰%) متوسط مزد یا حقوق وی بیشتر باشد.

ج )مقرری بیمه بیکاری از روز اول بیکاری قابل پرداخت است.

تبصره۱- متوسط مزد یا حقوق روزانه بیمه شده بیکار محاسبه مقرری بیمه بیکاری عبارت است از جمع کل دریافتی بیمه شده که به ماخذ ان حق بیمه دریافت شده در اخرین (۹۰) روز قبل از شروع بیکاری تقسیم بر روزهای کار ، و در مورد بیمه شدگانی که کارمزد دریافت می کنند اخرین مزد عبارت است از جمع کل دریافتی بیمه شده که به ماخذ ان حق بیمه دریافت شده در اخرین (۹۰) روز قبل از شروع بیکاری تقسیم بر (۹۰) در صورتی که بیمه شده کارمزد ،ظرف (۳) ماه مذکور مدتی از غرامت دستمزد استفاده نموده باشد متوسط مزدی که مبنای محاسبه ی غرامت دستمزد قرار گرفتهبه منزله دستمزد ایام بیکاری تلقی و در محاسبه منظور خواهد شد.

تبصره۲- افراد تحت موضوع این ماده عبارتند از :

۱-همسر(زن یا شوهر)

۲-فرزندان اناث مادام که ازدواج ننموده و فاقد شغل و حرفه باشند.

۳-فرزندان ذکور که سن انان کمتر ا ۱۸ سال تمام باشدو یا منحصرا به تحصیل اشتغال داشته و یا طبق نظر پزشک معتمد سازمان تامین اجتماعی ، از کارافتادگی کلی باشند.

۴-پدر و مادرکه سن پدر از (۶۰)سال متجاوز باشد و یا طبق نظر پزشک معتمد سازمان تامین اجتماعی از کارافتاده کلی باشند و در هر حال معاش انان منحصرا توسط بیمه شده تامین گردد.

۵-خواهر و برادر تحت تکفل در صورت داشتن شرایط مربوط به فرزندادن اناث و ذکور، مذکور بندهای (۲) و (۳) این تبصره.

تبصره۳-دریافت مقرری بیمه بیکاری مانع از دریافت مستمری جزئی نمی کردد.

تبصره۴- در صورت بیکاری زوجین فقط یکی از انان (زن یا شوهر) محق به استفاده از افزایش مقرری به ازا هر یک از فرزندان خواهد بود.

تبصره۵- بیمه شده بیکار و افراد تحت تکفل ، در مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری از خدمات درمانی موضوع بند های “الف” و “ب” ماده (۳) قانون تامین اجتماعی استفاده خواهند کرد.

تبصره۶- مقرری بیمه بیکاری مانند سایر مستمرری های تامین اجتماعی از پرداخت هر گونه مالیات معاف خواهد بود.

ماده۸- در موارد زیر مقرری بیمه بیکاری قطع خواهد شد.

الف) زمانی که بیمه شده مجددا اشتغال به کار یابد.

ب) بنا به اعلام واحد کار و امور اجتماعی محل و یا نهضت سواد اموزی ویا سایر واحد های ذیربط از طریق وزارت کار و امور اجتماعی ، بیمه شده بیکار بدون عذر موجه از شرکت در دوره های کار اموزی یا سواد اموزی خودداری نماید.

ج) بیمه شده بیکار از قبول شغل تخصصی خود و یا شغل مشابه پیشنهادی خودداری ورزد.

د) بیمه شده بیکار ضمن دریافت مقرری بیمه بیکاری مشمول استفاده از مستمری بازنشستگی و یا ازکارافتادگی کلی شود.

ه) بیمه شده به نحوی از انحا با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی به کار مربوطه اعاده گردد.

تبصره۱- در صورتی که پس از پرداخت مقرری بیمه بیکاری محرز شود که بیکاری بیمه شده ، ناشی از میل و اراده او بوده است کارگر موظف به استرداد وجوه دریافتی به سازمان تامین اجتماعی خواهد بود. مشمولین بند (ه) این ماده نیز مکلف به بازپرداخت مقرری بیمه بیکاری دریافتی ، به سازمان مذکور می باشند.

تبصره۲- چناچه بیمه شده بیکار اشتغال مجدد خود را مکتوم داشته و مقرری بیمه بیکاری را دریافت کرده باشد ، ملزم به بازپرداخت مقرری دریافتی از تاریخ اشتغال خواهد بود.

تبصره۳- دریافت کمک هزینه حین کاراموزی مانع استفاده از مقرری بیمه بیکاری نخواهد بود.

ماده۹- کارفرمایان موظف اند با هماهنگی شورای اسلامی و یا نمایندگان کارگران ، فهرست محلهای خالی شغل را که ایجاد می شوند به مراکز خدمات اشتغال محل اعلام نمایند. محلهای شغلی مذکور (به استثنای رده های شغلی کارشناسی به بالا) منحصرا توسط مراکز خدمات اشتغال و با معرفی بیکاران تامین گردد.

تبصره۱- دولت مکلف است همه ساله از طریق سیستم بانکی و منابع اعتباری سازمان تامین اجتماعی و با استفاده از اعتبارات قرض الحسنه ، طرح های اشتغال زای مشخصی را جهت اشتغال به کار بیکاران مشمول این قانون در بودجه سالانه کشور پیش بینی و راسا یا از طریق شرکت های تعاونی و یا خصصوصی و با نظارت وزارت کار و امور اجتماعی به مورد اجرا گذارد.

تبصره۲- بیکاران مشمول این قانون در اخذ پروانه های کسب و کار و موافقت اصولی و تاسیس واحدهای اقتصادی از وزارتخانه های صنعتی ، کشاورزی و خدماتی با معرفی وزارت کار و امور اجتماعی  در اولویت قرار خواهند داشت.

تبصره۳- سازمان اموزش فنی و حرفه ای وزارت کار و امور اجتماعی مکلف است همزمان با اجرای قانون بیکاری ، اموزش مهارت های مورد نیاز بازار کار و نیز بازآموزی و تجدید مهارت کارگران تحت پوشش بیمه بیکاری موضوع بند “ج” ماده (۷) این قانون را در مراکز اموزش فنی و حرفه ای و یا مراکز اموزش جوار کارخانجات فراهم نماید. هزینه های مربوط از محل مربوط اعتبارات حساب صندوق بیمه بیکاری مطابق ایین نامه ای که به پیشنهاد سازمان های اموزش فنی و حرفه ای کشور و تامین اجتماعی تهیه و به تصویب وزرای کار و امور اجتماعی، و بهداشت و درمان و اموزش پزشکی خواهد رسید قابل پرداخت است.

تبصره ۴- نهضت سواد اموزی موظف است با همکاری کارفرمایان و وزارتخانه های ذیربط نسبت به تشکیل کلاس های سواداموزی برای بیسوادان مشمول این قانون اقدام نماید.

ماده ۱۰- سازمان تامین اجتماعی مکلف است حساب های درامد حق بیمه بیکاری و پرداخت مقرری بیمه بیکاری موضوع این قانون را جداگانه نگهداری و در صورت های مالی خود منعکس نماید و گزارش عملکرد مالی خود را هر سال یک بار به وزیر بهداشت ، درمان و اموزش پزشکی و وزیر کار و امور اجتماعی و شورای اقتصادی ارائه نماید.

ماده ۱۱- وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی مجری این قانون خواهند بود.

ماده ۱۲- سازمان تامین اجتماعی مکلف است هزینه های موضوع این قانون را منحصرا از محل درامد های ناشی از ان تامین نماید.

هزینه های اداری و پرسنلی هر دو دستگاه مجری قانون به طوری که از (۱۰%) میزان مقرری پرداختی به بیمه شدگان تجاوز ننماید با تایید وزیر بهداشت ، درمان و اموزش پزشکی و وزیر کار و امور اجتماعی تعیین و تخصیص داده می شود.

ماده۱۳- زمان اجرای این قانون از زمان اتمام قانون ازمایشی بیمه بیکاری (۱۳۵۹/۵/۶) لازم الاجرا است.

ماده ۱۴- ایین نامه اجرایی این قانون ظرف یک ماه توسط وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

قانون فوق مشتمل بر چهارده ماده و بیست و یک تبصره در جلسه علنی روز دوشنبه مورخ بیست و ششم شهریور ماه یک هزار و سیصد و شصت و نه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۰/۷/۱۳۶۹ به تایید شورای نگهبان رسیده است.

رئیس مجلس شورای اسلامی مهدی کروبی